Stabilizacja w pierwszych miesiącach roku na rynku pożyczkowym

Wartość udzielonego finansowania przez firmy pożyczkowe spadła w lutym o około 2 proc. w porównaniu ze styczniem, jednak w dalszym ciągu jest to wynik o 18 proc. niższy niż przed rokiem. Końcówka miesiąca wskazuje na pogorszenie wyników, które może wynikać z nadejścia III fali pandemii – wzrostu zakażeń oraz wprowadzania dalszych ograniczeń w poszczególnych regionach Polski.  

Wzrost liczby zapytań w danych BIK

Liczba zapytań o raport BIK w poszczególnych tygodniach lutego wyraźnie wzrosła wobec średnich poziomów osiągniętych w styczniu, przy niewielkich spadkach wobec danych z analogicznych tygodni lutego 2020 roku. W ujęciu ilościowym liczba zapytań w lutym zbliżała się do poziomu niemal 70 tys. tygodniowo. Należy przy tym podkreślić, że luty 2020 r. był ostatnim miesiącem przed wybuchem pandemii w Polsce.

Baza CRIF w zakresie zapytań ponownie pokazuje rozbieżne dane od tych publikowanych przez BIK – prezentując spadki rok do roku przekraczające 40 procent. W danych tygodniowych CRIF brak jest wyraźnego trendu w zakresie odpytań, choć ostatni tydzień lutego był słabszy.

Różnice pomiędzy bazami CRIF oraz BIK mogą wynikać z przyjętej metodologii gromadzenia i analizowania danych. Prezentowane w niniejszej analizie dane CRIF zostały opracowane na podstawie danych z tzw. jednorodnej grupy instytucji pożyczkowych, co oznacza, że porównywane dane dotyczą wyłącznie firm obecnych w całym okresie badania.

Rozwój pandemii nie zmienił istotnie wartości udzielanych pożyczek

Według danych CRIF podmioty z branży pożyczkowej udzieliły w lutym finansowania o wartości niższej o 2,3 proc. w porównaniu ze styczniem 2021 r., co wynika przede wszystkim z mniejszej o 2,1 proc. liczby udzielonych pożyczek. Wpływ zmiany średniej wartości pożyczki był pomijalny, wynosząc jedynie 0,2 proc. m/m.

Różnica w liczbie dni roboczych nadaje nieco bardziej pesymistyczną wymowę danym lutowym.
W lutym dni roboczych było 20 wobec 19 w styczniu, co sugeruje lekkie hamowanie tempa sprzedaży. Osłabnięcie kondycji rynku lepiej obrazują dane tygodniowe, na których widoczny jest pogłębiający się w kolejnych tygodniach lutego spadek liczby oraz wartości udzielanych pożyczek w porównaniu z analogicznymi tygodniami 2020 roku. Pierwsza połowa lutego pokazywała odczyty 10-12 proc. mniejsze r/r pod kątem wartości, a druga połowa miesiąca to już spadki o 20-22 proc. niższe r/r. Podobne wnioski sugerują raporty BIK, choć te są bardziej pesymistyczne, pokazując znacznie szybsze tempo spadku sprzedaży nowych pożyczek.

Średnia wartość pojedynczej pożyczki wyniosła w lutym 3064 zł, czyli prawie nie zmieniła się względem ubiegłego miesiąca (-0,2 proc. m/m) i spadła o 3,3 proc. w ujęciu rok do roku. Odczyty w lutym zaczęły słabnąć tydzień po tygodniu od poziomu bliskiego 100 proc. średniej wartości pożyczki w pierwszym tygodniu lutego w porównaniu z analogicznym tygodniem 2020 r. do poziomu 94 proc. wartości w tygodniu rozpoczynającym się 22 lutego. Wydaje się, że spadki średniej wartości pożyczki można łączyć z postępującą kolejną falą pandemii.

Dane tygodniowe za luty w odniesieniu do danych ze średniego tygodnia stycznia sugerują zmianę nastawienia firm pożyczkowych w drugiej połowie lutego. Warto zauważyć, że w dwóch pierwszych tygodniach lutego, wartość udzielonych pożyczek rosła szybciej niż ich liczba. Natomiast w drugiej połowie miesiąca nastąpiło odwrócenie tej tendencji. Zmiana jest niemal jeden do jednego skorelowana z przyrostem zachorowań na Covid-19. Finalnie, tak jak w drugim tygodniu lutego wartość udzielonych pożyczek była o blisko 10 proc. wyższa wobec średniego tygodnia stycznia, tak ostatni tydzień lutego odczyt był już o 4 proc. niższy.

Z uwagi na model raportowania przez firmy pożyczkowe danych nt. liczby odrzucanych aplikacji o pożyczki, należy mieć na uwadze, że dane z ostatnich czterech tygodni ulegną korekcie. Z tego względu jako ostatni miarodajny odczyt należy potraktować tydzień rozpoczynający się 25 stycznia, który pokazuje wzrost wskaźnika do poziomu 45 proc. wobec odczytów na poziomach 35-39 proc. notowanych w tygodniach październikowych. Efekt powtarzających się „fal” COVID-19 jest widoczny w danych. Ich wpływ nie jest tak drastyczny, jak miało to miejsce w miesiącach marzec-kwiecień 2020 r., kiedy odczyty w krótkim czasie wzrosły do poziomu 50 procent, lecz widoczne jest systematyczne pogarszanie się wskaźnika. Należy pamiętać, że trwające od dłuższego czasu ograniczenia gospodarcze, okresowo bardziej intensywne, nie wpływają pozytywnie na sytuację finansową konsumentów. Nie da się wykluczyć, że efekt takiej sytuacji zaczyna być widoczny w danych.

Liczba aktywnych firm bez zmian

Według danych CRIF liczba aktywnych firm pożyczkowych, tj. takich, które w analizowanym okresie udzieliły choć jednej pożyczki, wyniosła w lutym 38, a więc tyle samo co przed miesiącem. Należy jednakże podkreślić, że na ogólny krajobraz sektora pożyczkowego coraz większy wpływ ma rozwój segmentu płatności odroczonych. Na rynku przybywa firm oferujących usługi w modelu BNPL (buy now, pay later), które dołączają do systemów wymiany informacji kredytowej, z jakich korzystają firmy pożyczkowe. Ich obecność jest odnotowywana w bazach CRIF, co przekłada się na liczbę aktywnych podmiotów i tym samym może być przyczyną wzrostów w tym zakresie. Innymi słowy, gdyby nie wspomniane firmy BNPL, liczba firm aktywnych byłaby niższa.

Podsumowanie

Luty nie był złym miesiącem dla branży pożyczkowej – wartość udzielonych pożyczek spadła jedynie o ok. 2 proc. w porównaniu ze styczniem, jednak w dalszym ciągu jest to poziom o 18 proc. niższy niż obserwowany w lutym 2020 roku. Analizowany miesiąc nie był równy pod kątem sprzedaży – jego pierwsza połowa była zdecydowanie lepsza od drugiej, co może wskazywać na istotny wpływ pandemii na sytuację na rynku. Duży dzienny przyrost zakażeń oraz wprowadzone obostrzenia wpływają negatywnie zarówno na popyt na pożyczki ze strony konsumentów, jak i na podaż, ponieważ zaostrzane mogą być kryteria udzielanych pożyczek. Najprawdopodobniej branżę czeka kolejne kilka miesięcy słabszej aktywności, co było obserwowane przy okazji poprzednich fal pandemii.

[1] Ze względu na specyfikę raportowania spółek do CRIF dane za ostatnie tygodnie grudnia w zakresie odsetka klientów odrzuconych mogą ulec zmianom. W niniejszej publikacji używamy danych CRIF wg stanu na 10 marca 2021 r.

[2] We wszystkich danych CRIF, gdzie dokonujemy porównania z analogicznym okresem zeszłego roku lub średnimi danymi z poprzedniego miesiąca, stosujemy jednorodną grupę porównawczą, tj. analizujemy wyłącznie grupę instytucji pożyczkowych, która była obecna w całym okresie badania, co pozwala na uniknięcie zaburzeń wniosków na skutek rozpoczęcia lub zakończenia raportowania przez instytucję pożyczkową. W przypadku tego wykresu wskazana w pierwszym zdaniu reguła nie obowiązuje.

LOKALIZACJA

  • Ul. Piękna 15/16,
    00-549 Warszawa

  • +48 22 55 99 496

  • kontakt@frrf.pl

KONTAKT DLA MEDIÓW

  • Katarzyna Korycka

    Katarzyna Korycka

    PR Manager
    katarzyna.korycka@frrf.pl
    tel. 600 400 223

PROFILE SPOŁECZNOŚCIOWE

Przewiń do góry