W niedzielę 18 grudnia 2022 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu lichwie. Wprowadzona regulacja przewiduje obniżenie poziomu maksymalnych kosztów pozaodsetkowych pożyczek w stosunku do limitu obowiązującego dotychczas. Nowa ustawa będzie miała wpływ nie tylko na poziom kosztów, ale także na mniejszą dostępność finansowania. Osoby, które w związku z zaostrzonymi warunkami udzielania pożyczek nie będą w stanie zaciągnąć zobowiązania w legalnie działających firmach pożyczkowych, mogą być narażone na działalność nieuczciwych podmiotów działających w szarej strefie. Ekspertka Fundacji Rozwoju Rynku Finansowego Justyna Obrębska-Białek radzi, na co zwracać uwagę podczas przeglądania ofert pożyczek.
Nowa ustawa o przeciwdziałaniu lichwie wpłynie na zaostrzenie warunków udzielania pożyczek. Firmy pożyczkowe jeszcze mocniej niż do tej pory, będą uzależniać decyzje od pozytywnej oceny zdolności kredytowej klienta. Dodatkowo w maju 2023 roku, wejdą w życie przepisy, wprowadzające obowiązek przekazywania przez firmy pożyczkowe informacji o udzieleniu kredytu konsumentowi oraz o jego zaległościach w spłacie do odpowiednich baz danych. Tak więc informacja o udzieleniu pożyczki zostanie przekazana do bazy BIK, zaś o zaległościach w spłacie odpowiednio do BIK lub biur informacji gospodarczej.
Czy rzeczywiście nowe przepisy rozwiążą problemy kredytobiorców?
Z założenia ustawa ma chronić interesy kredytobiorców, w praktyce konsumenci mogą napotkać trudności z uzyskaniem finansowania od legalnie działających na rynku firm pożyczkowych.
Bezpośrednim skutkiem ustawy dla wielu kredytobiorców będzie odmowa udzielenia pożyczki
w banku lub firmie pożyczkowej. Konsumenci, którzy otrzymają pozytywną decyzję o udzieleniu finansowania, mogą ostatecznie otrzymać kwotę pożyczki niższą niż ta, o którą wnioskowali.
Ze względu na wypchnięcie części konsumentów poza legalny rynek pożyczkowy, nowe regulacje mogą zwiększyć ryzyko nieuczciwych praktyk osób i firm podszywających się pod firmy pożyczkowe i pośredników.
Na co powinieneś uważać?
- Sprawdź czy firma pożyczkowa, w której chcesz zaciągnąć pożyczkę działa legalnie i jest wpisana do rejestru przez Komisje Nadzoru Finansowego;
- Zweryfikuj, czy podmiot zarejestrowany jest w Polsce i czy ma formę prawną spółki akcyjnej lub spółki z o.o.;
- Zachowaj ostrożność, jeśli podmiot nie jest zarejestrowany w Polsce lub informacje na stronie internetowej są pisane niepoprawną polszczyzną;
- Czytaj dokładnie warunki umowy – nie podpisuj umowy, której postanowień nie rozumiesz;
- Pamiętaj, że przed zawarciem umowy masz prawo bezpłatnie otrzymać jej wzór i spokojnie się z nim zapoznać;
- Jeśli przed udzieleniem pożyczki firma żąda od ciebie jakichkolwiek opłaty (np. opłaty za uruchomienie pożyczki, czy aktywację rachunku), zrezygnuj z takiej transakcji. Najpewniej jest to próba wyłudzenia.
Jeżeli podejrzewasz, że możesz mieć do czynienia z oszustwem, sprawdź, czy podmiot nie znalazł się na czarnej liście prowadzonej przez platformę Czerwona Skarbonka https://www.czerwona-skarbonka.pl/lista-ostrzezen/Chcesz, żebyśmy sprawdzili, czy podmiot działa zgodnie z prawem? Zgłoś swoje wątpliwości pod adresem zgloszenia@czerwona-skarbonka.pl lub konsument@frrf.pl
- Pamiętaj, że zaciągając pożyczkę w podmiocie spoza rejestru KNF, nie tylko nie jesteś chroniony przepisami ustawy o kredycie konsumenckim, ale również twoje dane osobowe mogą zostać wykorzystane niezgodnie z prawem. Jeśli przestępcy wejdą w posiadania twoich danych osobowych, mogą próbować je wykorzystać w celu zaciągania zobowiązań, np. pożyczek.
Przykładowe koszty pożyczki po wprowadzeniu zmian
Założenia:
Kwota pożyczki: 3 000 zł
Równe raty miesięczne (w przypadku pożyczki na 30 dni – jedna rata)
Prowizja kredytowana (doliczana do kwoty udzielonego kredytu.)
Pożyczka opisana w przykładzie uwzględnia maksymalne koszty odsetkowe i pozaodsetkowe dozwolone przez prawo