Kwiecień był kolejnym miesiącem z pozytywnymi dynamikami sprzedaży pożyczek. Liczba udzielonych finansowań wyniosła 344 tys. szt. w porównaniu do 336 tys. sztuk w marcu (+2,5 % m/m) i wobec 305 tys. szt. przed rokiem (+13,0 r/r). Wartość udzielonego finansowania sięgnęła kwoty 1,342 mld zł wobec 1,258 mld zł miesiąc wcześniej (+6,6 % m/m) oraz wobec 1,101 mld zł w kwietniu 2023 roku (+21,9 r/r). Wysokie dynamiki w ujęciu rok do roku wynikają w dużej mierze z różnicy w dniach roboczych w poszczególnych miesiącach – przeliczając dane w oparciu o średnią na dzień roboczy skala odnotowanych wzrostów jest niższa.
Liczba odpytań ws. klientów aplikujących o pożyczkę w kwietniu nieco spadła w ujęciu miesiąc do miesiąca i wyniosła 1,018 mln szt. wobec 1,050 mln szt. w marcu (-3,0 % m/m). Z kolei w relacji rok do roku wzrosła o 26,7 proc., wynosząc w kwietniu 2023 r. 804 tys. odpytań. Liczba dni roboczych w kwietniu wyniosła 21 dni, czyli tyle samo, ile w marcu. Natomiast rok wcześniej kwiecień miał 19 dni, a więc o 2 dni mniej niż w obecnym roku. Tym samym, po skorygowaniu wskaźnika o różnicę w dniach roboczych, dynamika rok do roku była zauważalnie niższa i wyniosła 14,6 procent.
W pierwszych miesiącach obecnego roku liczba odpytań uległa niewielkiemu osłabieniu w wartościach bezwzględnych, co nie odbiega od tendencji obserwowanych także w latach poprzednich. Wspomniane osłabienie było kontynuowane w kwietniu i sugeruje wyhamowanie dynamiki wzrostu popytu na finansowanie przy jednoczesnym pozostawaniu na bardzo wysokich poziomach, co wskazuje na wciąż utrzymujący się wysoki popyt ze strony konsumentów.
Liczba udzielonych pożyczek wzrosła w kwietniu 2024 r. do poziomu 344 tys. sztuk z poziomu 336 tys. sztuk w marcu, co oznacza wzrost o 2,5 proc. miesiąc do miesiąca. W relacji rok do roku dynamika wzrostu wyniosła 13 proc., kiedy to branża przyznała 305 tys. pożyczek. Wartość udzielonego finansowania wyniosła 1,342 mld zł w kwietniu 2024 r., rosnąc o 6,6 proc. miesiąc do miesiąca, z poziomu 1,258 mld zł. W analogicznym miesiącu ubiegłego roku wartość udzielonych pożyczek wynosiła 1,101 mld zł, co przekłada się na wzrost w wysokości 21,9 proc. rok do roku.
Przeliczając dane w oparciu o średnią na dzień roboczy obserwujemy dynamiki wzrostu na poziomie +2,3 proc. rok do roku w przypadku liczby udzielonych pożyczek oraz +10,2 proc. rok do roku w przypadku wartości udzielonego finansowania. Spadek dynamik po przeliczeniu na dzień roboczy nie zmienia faktu, że w ostatnich miesiącach rynek osiągał dobre wyniki z tendencją wzrostową, a na wyniki kwietniowe nie miał wpływu tegoroczny kalendarz, w którym Święta Wielkanocne przypadały na przełom marca i kwietnia, podczas gdy rok temu święta przypadały wyłącznie w kwietniu. Dobrym wynikom sprzyjają niewątpliwie miesiące porównawcze – na początku 2023 roku sprzedaż zauważalnie osłabła, gdyż był to okres następujący bezpośrednio po wprowadzeniu zmian regulacyjnych. Dane kwietniowe sugerują, że rynek dostosował się do nowych realiów regulacyjnych oraz otoczenia makroekonomicznego, a wysokie wzrosty pensji minimalnej obserwowane w bieżącym roku wpływać będą pozytywnie na spłacalność portfeli oraz zdolność kredytową klientów. Warto również podkreślić niski poziom bezrobocia, który również będzie sprzyjał poprawie dyscypliny płatniczej wśród klientów branży.
Średnia wartość pożyczki kolejny miesiąc z rzędu odnotowała zauważalny wzrost. W kwietniu wyniosła 3 896 zł wobec 3 746 zł w marcu, a więc o 4,0 proc. miesiąc do miesiąca. Z kolei w kwietniu 2023 roku średnia wartość pożyczki wynosiła 3 614 zł, co oznacza wzrost o 7,8 proc. rok do roku. Średnia miesięczna wartość udzielonego finansowania wyraźnie zbliża się do poziomu 4 000 zł, a w tygodniu rozpoczynającym się 8. kwietnia zaobserwowaliśmy przekroczenie tej kwoty. Jest to jednocześnie jedna z najwyższych wartości z obserwowanych w ostatnich latach. W poprzednich miesiącach zwracaliśmy uwagę na wzrost wynagrodzeń w gospodarce, który nie przekładał się na wzrost średniej wartości udzielonego finansowania – wydaje się, że obecnie ten czynnik zaczął wpływać na wielkość udzielanych przez firmy pożyczkowe finansowań i stanowi pozytywny sygnał dla rynku.
Dane prezentujące wyniki poszczególnych tygodni kwietnia względem średniotygodniowych odczytów poprzedniego miesiąca pokazują wysokie pozytywne dynamiki w zakresie wartości udzielonego finansowania dla tygodni rozpoczynających się 8. oraz 15. kwietnia przy pozytywnych, ale zauważalnie niższych dynamikach dla liczby udzielonych finansowań. W ostatnim tygodniu kwietnia zaobserwowaliśmy wyraźne spłaszczenie obserwowanych tendencji. Najsłabszym tygodniem kwietnia okazał się pierwszy tydzień, który jednocześnie był pierwszym tygodniem po okresie świąt i zwyczajowo jest to okres słabszych wyników dla branży.
Wskaźnik dot. średniej liczby odpytań ws. klientów aplikujących o finansowanie wobec średniej liczby unikatowych klientów wyniósł w kwietniu 3,76, co oznacza delikatny spadek o 0,06 zapytania względem marca, kiedy wyniósł 3,82. Dane pozostają na wysokich poziomach oraz są zauważalnie wyższe niż rok wcześniej, kiedy wskaźnik wyniósł 3,22. Powyższe oznacza, że utrzymuje się istotny popyt na pożyczki, który jednak nie jest w pełni zaspokajany przez firmy pożyczkowe.
Liczba aktywnych firm
Liczba aktywnych podmiotów (tj. instytucji pożyczkowych, które w danym okresie udzieliły choć jednej pożyczki) wyniosła w kwietniu 36 firm, z czego 4 firmy to podmioty działające w segmencie odroczonej płatności (BNPL – buy now, pay later). Po spadku liczby aktywnych firm z segmentu tradycyjnych pożyczek konsumenckich, który odbył się na początku zeszłego roku, w miesiącach wakacyjnych widzieliśmy powrót na rynek kolejnych firm, co było pozytywnym sygnałem mimo istotnie pogorszonych warunków prowadzenia działalności dla tych podmiotów. Obecnie liczba tych firm pozostaje bez zmian od grudnia. W dłuższym terminie liczba aktywnych podmiotów pozostaje jednak istotnie obniżona. Jeszcze w 2019 roku takich firm było ponad 50.
Podsumowanie
Obserwowana poprawa wyników rynku w poprzednich miesiącach była w kwietniu kontynuowana, pomimo przesunięcia okresu świątecznego z kwietnia na marzec. Należy jednakże ponownie podkreślić, że po przeliczeniu danych w oparciu o średnią na dzień roboczy dynamiki wzrostów w ujęciu rok do roku są zdecydowanie niższe. Pozytywnym sygnałem dla rynku jest wreszcie obserwowana korelacja pomiędzy rosnącymi wynagrodzeniami w gospodarce a średnią wartością udzielanego przez branżę finansowania. Wcześniej, prawdopodobnie ze względu na zmiany regulacyjne drastycznie zaostrzające warunki prowadzenia działalności kredytowej przez firmy pożyczkowe, obserwowaliśmy spadek kwoty pojedynczej pożyczki. Aktualnie średnia wartość udzielonego finansowania jest na dobrej drodze do przekroczenia kwoty 4 000 zł w ujęciu miesięcznym, aczkolwiek wciąż obecne poziomy są jedynie o ok. 10 proc. wyższe wobec średniej wartości uzyskiwanej przez branżę w 2019 roku, co przy odnotowanym wzroście wynagrodzeń w analizowanym okresie stanowi dużo mniejsze obciążenie dla przeciętnego Kowalskiego niż miało to miejsce pięć lat temu. Będziemy bacznie obserwować branżę w kolejnych miesiącach, natomiast upływający czas od wprowadzonych regulacji wraz z dalszą stabilizacją powinien przynosić stopniową poprawę wyników sprzedażowych. Kluczowym dla dalszego rozwoju branży i rynku pożyczkowego będzie jednakże dostęp do taniego finansowania – bez tego utrzymywanie się podmiotów na rynku, w szczególności tych mniejszych, może być zdecydowanie utrudnione.
